IKT - Instituut voor ondergrondse infrastructuur

IKT-warentest “Deelliners voor huisaansluitingen”: Ook in te zetten voor ernstige schade

Deelliners zijn vaak de eerste keuze voor het repareren van lokale schade in huisaansluitleidingen. Maar zijn ze ook toepasbaar bij ernstige schade? De resultaten van de nieuwe IKT-warentest “Kurzliner für Hausanschlüsse” zijn nu beschikbaar.

In principe is het mogelijk om zelfs ernstige schade aan huisaansluitleidingen met deelliners op een kwalitatief aantrekkelijke manier te repareren. Dit blijkt uit de resultaten van de IKT-warentest “Kurzliner für Hausanschlüsse” die het IKT samen met twaalf rioolnetbeheerders heeft uitgevoerd. De acht geteste systemen behalen scores van “ZEER GOED” tot “BEVREDIGEND”. Er zijn echter ook aanzienlijke verschillen in de kwaliteit tussen de afzonderlijke aanbieders.

Twinbond Liner GmbH won de test met een score van ZEER GOED (1,2). De tweede plaats gaat naar Trelleborg Pipe Seals Duisburg GmbH ook met een ZEER GOED (1,4). Bodenbender GmbH (1,7), BKP Berolina Polyester GmbH & Co. KG (2,5), Cosmic Engineering GmbH (2,5) en MC-Bauchemie Müller GmbH & Co. KG (2,5) krijgen elk de graad GOED. De leveranciers Alocit Chemie GmbH (2,7) en I.S.T. Innovative Sewer Technologies GmbH (2,9) sloten met BEVREDIGEND.

Resultaten tabel warentests
Download rapport IKT-warentest

Deelliners grondig getest

Het toepassen van een deelliner moet de stabiliteit van het riool herstellen, de hydraulische toestand van het riool verbeteren of zeker stellen en het beschadigde gebied afsluiten. Daarom hebben de IKT-warentesters en de betrokken netwerkexploitanten tijdens de testen bijzondere nadruk gelegd op de dichtheid, de operationele zekerheid en de stabiliteit van de gerepareerde gebieden. De focus lag hier op de belastingen veroorzaakt door externe waterdruk na de renovatie.

Mooi beschadigd

Voor de IKT-warentest “Kurzliner für Hausanschlüsse” (deelliners voor huisaansluitingen), mede-gefinancierd door het Noord-Rijnland-Westfaalse Ministerie van Milieu, installeerde IKT in totaal acht testopstellingen, elk met één onder- en twee bovenleidingen, in de vijftien meter lange, zes meter brede en zes meter diepe grootschalige testopstelling. Eerder bereidden de testers de buizen voor met gedefinieerde schadepatronen. Ze freesden scheurpatronen in de buizen, verwijderden sommige of alle afdichtingen, werkten scherven uit en sneden de buizen op lengte. In totaal werden 64 schadepatronen geproduceerd – acht testopstellingen met elk acht schadepatronen.

De schadepatronen werden volgens het volgende schema over de leidingen verdeeld:

• Testopstelling I (onderste leiding, externe waterdruk 2m): scheurvorming, afschuiving, dwarsdoorsnede, hoekverdraaiing
• Testopstelling II (bovenste leidingen, externe waterdruk 1m): defecte materiaalwissel, defecte verandering van nominale diameter: Gietijzer KN 150 naar PVC DN 125 en defecte verandering van nominale diameter en materiaalsoort: Gres DN 150 naar PVC DN 125, scherfbouw in 45 graden bocht

Onmiddellijk na de installatie van de deelliners begon het uitgebreide testprogramma met de eerste optische inspecties en lektesten. Daarna volgden korte en lange termijn externe waterdrukproeven en hogedrukreiniging met verschillende drukken en spuitkoppen, terugslaggebeurtenissen, wisselende grondwaterstanden, reiniging met leidingenreinigingsspiralen – en telkens opnieuw optische inspecties en lektesten. Tot slot hebben de testers de diameter verkleining bij de uitgebouwde leidingen gemeten en de hechtvastheid en ringstijfheid getest.

Schoolcijfers voor deelliners

Naast de systeemtesten van de deelliner-systemen in de testopstelling hebben de testers ook de kwaliteitsborging van de leveranciers onderzocht. Daarnaast werden de laboratoriumresultaten getest op plausibiliteit met in-situ onderzoek op echte bouwplaatsen. De eindscores in deze IKT-warentest zijn gebaseerd op de resultaten van deze drie evaluatieprioriteiten.

De resultaten van het onderzoek op de bouwplaats worden echter uitsluitend via het criterium “bijzondere kenmerken” in de testsectie “kwaliteitsborging” opgenomen. Het bereik van de cijfers is gebaseerd op (Duitse) schoolcijfers en varieert van zeer goed (1,0) tot onvoldoende (6,0).

Dichtheid telt het meest

De resultaten van de systeemtesten zijn met 85 procent opgenomen in het testresultaat. De drie criteria “dichtheid” (60 procent), operationele zekerheid (20 procent) en “stabiliteit” (20 procent) zijn in deze evaluatie meegenomen. De resterende 15 procent van de totale beoordeling is het rapportcijfer “Kwaliteitsborging”. Elk van deze vijf criteria is opgenomen met 20 procent in de beoordeling van de kwaliteitsborging: Handboek van procedures, opleidingen, DIBt-keurmerken, externe controle en speciale bijzonderheden.

Onbeschreven aanvullende informatie vormt een aanvulling op de harde testcriteria. De resultaten van de interne druktesten na het blootleggen van de leidingen worden op dezelfde manier vermeld als de vastgestelde kleefkracht. De voorbereidende maatregelen die de aannemer heeft genomen, zoals de eerste inspectie, de ondergrondvoorbereiding en de reiniging zijn gedocumenteerd. Ook interessant voor opdrachtgevers en daarom meegenomen: “Aantal werkdagen ter plaatse”, “Aantal medewerkers”, “Voorbereidings- en renovatiewerkzaamheden” en “Kosten”.

Dat houden ze wel

In de IKT-warentest hebben de leveranciers aangetoond dat veel van de ernstige schades aan huisaansluitingen, in de fotocatalogus van Nordrhein Westfalen de zogenaamde A-schade, betrouwbaar kan worden afgedicht met deelliners. Dit geldt voor de schadegroepen “breuk/scheur”en “verplaatsing/hoekverdraaiing” die in de test nader worden onderzocht. Met name de renovatieresultaten van de aanbieders “Twinbond” en “Trelleborg” zijn steeds betrouwbaar gebleken onder permanente grondwaterstand en bedrijfsbelasting evenals na simulatie van terugslaggebeurtenissen en veranderende grondwaterstanden. Hiervoor was er terecht het cijfer 1,0.

Speciale uitdaging: Verandering van nominale diameter en materiaal

In principe was het ook mogelijk om de schadepatronen met nominale diameter en materiaalveranderingen in Testopstelling II af te dichten met behulp van een aantal methoden. Vier leveranciers stuitten hier echter op hun grenzen. Sommige van hun deelliners vertoonden duidelijke zwakke punten, wat leidde tot infiltraties in de gerepareerde beschadigde gebieden. In één geval was een infiltratie onder externe waterdruk, geëvalueerd als “instromend water”, al direct na de installatie van de deelliner zichtbaar. Nominale diameter en materiaalveranderingen vereisen dus meer speciale kwaliteit en zorgvuldigheid bij de uitvoering.

Testopstelling I: Betrouwbaar afgedicht gedurende het hele proces

Alle acht leveranciers toonden zeer goede tot bevredigende resultaten voor de vier schadepatronen in Testopstelling I. De schadepatronen “scheurvorming”, “breuk”, “radiale verplaatsing” en “hoekverdraaiing”, die volgens de NRW-beeldreferentiecatalogus als A-schade zijn geclassificeerd, zijn in deze opstelling opgenomen. Gedurende de gehele observatieperiode werden geen infiltraties waargenomen. Ongeveer de helft van de aanbieders vertoonde echter visuele afwijkingen in de vorm van “vocht en/of verkleuring” op sommige renovatieplaatsen, maar zonder de vorming van druppels met een effectief drainage-effect.

Gegarandeerd: Stabiliteit van de deelliner

Uit het onderzoek naar de stabiliteit van de deelliners is gebleken dat ze in principe een betrouwbare hecht- en/of draagwerking hebben. Bij de producten met een volledige oppervlakte-hechting van de deelliner aan de oude buis werden nauwelijks opvallende kenmerken waargenomen: geen “scheurvorming”, “overmatige vervorming”, “stabiliteitsfalen” of “loslaten van de lijmverbinding” over een groot oppervlak. Alleen in het geval van schadepatronen zoals materiaalveranderingen en nominale diameterveranderingen vertoonden vijf producten een plaatselijke of gedeeltelijke “loslating van de lijmverbinding”, zij het zonder verdere gevolgen.

De leverancier Cosmic heeft geen volledige oppervlakverbinding tussen de deelliner en oude buis gerealiseerd, maar alleen een hechting aan het begin- en eindbereik. De aanbieder kon echter een statisch bewijs leveren, wat aangaf dat de stabiliteit van de deelliner in het experiment werd aangetoond.

Zonder bijzondere invloed: Bedrijfslasten en terugslaggebeurtenissen

De belastingscenario’s die tijdens de bedrijfssimulatie werden toegepast, zoals rioolreiniging, terugslag en veranderende grondwaterstanden hadden geen significante invloed op het renovatieresultaat.

Kwaliteitsborging: Op een zeer hoog niveau

Geen klachten over de kwaliteitsborging: Zeven van de acht leveranciers konden aan alle criteria voldoen en kregen een cijfer van 1,0. Alleen de leverancier “Cosmic” kon één criterium niet bewijzen, er was geen DIBt-keurmerk. Daardoor is het cijfer van 2,0 toegekend.

Opgemerkt moet worden dat deelliners een beproefd middel zijn om zelfs zwaar beschadigde huisaansluitingen weer gesloten te krijgen. Tenminste, als men ervan uitgaat, dat de testkandidaten representatief zijn voor de markt, waar de testkandidaten allemaal tenminste bevredigende resultaten hebben opgeleverd. Het is echter belangrijk dat de installatie zorgvuldig gebeurt. En: vertrouwen is goed, controle is beter. In ieder geval dient het product na de renovatie en vóór het verstrijken van de garantie zorgvuldig gecontroleerd te worden.

Resultaten tabel warentests
Download rapport IKT-warentest

Contactpersonen

ing. Sebastiaan Luimes
Telefoon: 026 845 45 69
Email: luimes@ikt-nederland.nl

Dipl.-Ing. (FH) Serdar Ulutaş, MBA
Telefoon: +49 (0)209 17806-32
Email: ulutas@ikt.de